Ken je dat gevoel wanneer je helemaal opgaat in een activiteit? Misschien gebeurt dat wanneer je je hobby uitvoert zoals fotografie. Zodra je je camera vastpakt, begint het te kriebelen om eropuit te gaan en de perfecte foto te maken. Voor je het weet, ben je uren bezig, volledig gefocust op het vinden van de juiste hoek en het vastleggen van dat ene bijzondere moment. Het doel is niet het belangrijkste; het gaat om het plezier dat je haalt uit de activiteit zelf.

Dit soort ervaringen vervult twee belangrijke psychologische basisbehoeften: autonomie en competentie. Autonomie omdat het draait om het plezier in de activiteit zelf, en competentie omdat je, door volledig op te gaan in wat je doet, meesterschap ontwikkelt. Daar wil ik het in deze mail met je over hebben.

Competentie

Competentie is een van de drie psychologische basisbehoeften volgens de zelfdeterminatietheorie. Het gaat over het gevoel van meesterschap en de drang om je te willen ontwikkelen. Het is een onderdeel van je persoonlijke identiteit.

Competentie ontstaat uit een combinatie van aangeboren talent en aangeleerde vaardigheden. Of je nu ergens goed in bent door aanleg of door veel oefening, mensen die ergens uitzonderlijk goed in zijn, combineren beide.

Meesterschap & Flow

Om meesterschap te ervaren, hebben we 'spel' nodig; activiteiten waarbij de activiteit zelf belangrijker is dan het doel. Denk aan iets doen zonder te streven naar winst, zonder dat het direct nuttig is of dat je ervoor betaald wordt. Deze activiteiten kun je in je eentje doen of met vreemden, wat wijst op een intrinsieke interesse. Tijdens zulke activiteiten kun je in een flow komen; een staat waarin je zo opgaat in wat je doet dat je het besef van tijd volledig verliest.

Flow ontstaat bij activiteiten die je uitdagen, maar waar je net genoeg controle over hebt. Er zijn drie kenmerken van flow:

1. Maximale uitdaging: De taak is uitdagend, maar niet overweldigend.

2. Controle behouden: Ondanks de uitdaging blijf je in controle.

3. Positieve feedback: Je merkt vooruitgang, bijvoorbeeld doordat dingen beginnen te klikken of je in een lekker ritme komt.

Waarom is meesterschap en flow belangrijk?

Competentie is een basisbehoefte die we allemaal hebben. Als je deze behoefte niet vervult of zelfs bevredigd, kun je je gefrustreerd en ontevreden voelen. Misschien benut je je talenten niet genoeg, of doe je dingen waar je geen voldoening uit haalt. Daarom is het belangrijk om je talenten en interesses te ontdekken en ze te ontwikkelen, zodat je vaker flow en meesterschap kunt ervaren.

Basistalenten

Iedereen heeft kernkwaliteiten of basistalenten; dingen waar je van nature goed in bent. Deze talenten kunnen worden onderverdeeld in drie categorieën, met elk verschillende interessegebieden. Het kennen van deze talenten helpt je beter te begrijpen waar je energie van krijgt en hoe je deze in je leven kunt inzetten.

Hier zijn de drie basistalenten en hun bijbehorende interessegebieden:

1. Puzzel talent (IQ): Het vermogen om verbanden te leggen, ook op abstract niveau.

2. Sensorisch talent: Het talent om details waar te nemen die anderen vaak missen, zoals verschillende lagen in muziek.

3. Motorisch talent: Handigheid of atletisch vermogen, bijvoorbeeld het nauwkeurig nadoen van bewegingen.

   

Deze talenten kunnen zich uiten in verschillende interessegebieden, zoals:

• Lichamelijk-kinesthetisch: Handigheid in sport of praktisch werk.

• Muzikaal-ritmisch: Het vermogen om muziek te creëren door bijvoorbeeld instrumenten te bespelen.

• Intrapersoonlijk: Zelfbewustzijn en het vermogen om goed met je eigen emoties om te gaan.

• Interpersoonlijk: Goed kunnen omgaan met anderen en hun gevoelens begrijpen.

• Verbaal-linguïstisch: Talent voor taal, schrijven en lezen.

• Visueel-ruimtelijk: Sterk visueel en ruimtelijk inzicht, zoals bij schilderen of ontwerpen.

• Naturalistisch: Begrip van de natuurlijke wereld en affiniteit met dieren en planten.

• Logisch-mathematisch: Het vermogen om logisch na te denken en wiskundige verbanden te zien.

In de praktijk

Door je interesses te verkennen, ermee aan de slag te gaan, en te evalueren of je flow ervaart, kun je meesterschap ontwikkelen. Door deze activiteiten te koppelen aan je basistalenten, leer je jezelf beter kennen en kun je ze bewuster inzetten. Dit helpt je om vaker meesterschap te ervaren en zo je basisbehoefte competentie te bevredigen.

Wil je weten hoe het met jouw competentie gesteld is? Doe dan de gratis test via deze link!

Samenvatting & Conclusie

Competentie is een psychologische basisbehoefte die iedereen ter wereld heeft. Wanneer we deze behoefte niet vervullen, raken we gefrustreerd. Door te werken aan meesterschap, oftewel de intrinsieke drang om je te ontwikkelen, kun je meer voldoening halen uit je leven. Ontdek je basistalenten en interessegebieden, benut ze, en ontwikkel ze voor meer motivatie, betere prestaties, en een hoger welzijn.

Ervaring van Robert met de coaching

De afgelopen zes maanden heb ik een coachingprogramma van Bart gevolgd. Bart was mijn vitaliteitscoach, en ik kan met volle overtuiging zeggen dat hij en het programma een enorme positieve impact op mijn leven hebben gehad.

Als vader van twee jonge kinderen, met een studie en werk, dacht ik altijd dat ik te druk was om tijd te vinden… Lees https://start.barttoebes.nl/succesverhalen

Over mij

Mijn naam is Bart, vitaliteitskundige, gespecialiseerd in motiveren, presteren en floreren. Ik leer jongvolwassen hoe ze hun eigen koers kunnen bepalen in een maatschappij vol keuzes en verwachtingen van anderen.

Bekijk deze pagina voor meer informatie over 1:1 coaching of volg mij op sociale media (Instagram LinkedIn).