Hoe jij iedere verleiding kunt weerstaan

Toegeven aan verleidingen?

Het overkomt iedereen wel eens: Je eet iets waar je achteraf een beetje spijt van hebt. ‘Had ik nou toch maar dat koekje afgeslagen’ ‘Had ik die snoepjes op die schaal op het werk nu toch maar laten liggen’. Als je bezig bent met je gezondheid of vet wil verliezen kan dit erg frustrerend zijn, maar hoe ga je hier dan mee om? Lees het in dit artikel.

Honger of trek?

Als een verleiding ontstaat door daadwerkelijke honger dan is dit vaak erg makkelijk op te lossen. Allereerst wil je dan kijken waar die honger vandaan komt. Het is goed om te beseffen dat je hongerhormoon reageert op je biologische 24-uurs klok, ook wel het circadiaans ritme genoemd. Dit wil eigenlijk zeggen dat wanneer je op vaste tijden eet, je over het algemeen op vaste tijden honger zult krijgen.

Heb je verder dan nog steeds honger, dan wil je eens kijken hoe jouw maaltijden eruit zien. De meeste mensen eten over het algemeen te weinig volume en tijdens een vetverliesfase al helemaal! Producten die veel volume bevatten, denk hierbij aan het groente en fruit, vullen de maag waardoor je sneller een signaal krijgt van verzadiging.

Producten zoals groenten en fruit bevatten weinig calorieën per 100 gram, maar wel veel volume. Hoe minder kcal per 100 gram, hoe meer je er van kunt eten! Maar niet alleen groenten en fruit. Wat dacht je van kwark? Of van aardappelen of peulvruchten? Deze zitten weliswaar iets hoger in calorieën, maar nog steeds niet extreem hoog zoals bewerkt voedsel doorgaans zit of producten die erg vetrijk zijn.

Bewerkt voedsel

Onder bewerkt voedsel verstaan we alle producten waar iets aan is toegevoegd en welke daardoor dus uit de fabriek komen. Een kiwi bevat geen ingrediënten, want de kiwi ís het ingrediënt. Een bak schepijs daarentegen bevat best veel ingrediënten.

Fabrikanten doen er vaak alles aan om hun product zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Ze besteden niet alleen veel aandacht aan de smaak, aroma en textuur, maar denken ook goed na over wat de ideale portie is waardoor mensen er meer van zullen kopen en zelfs welke verpakking hun product het meest aantrekkelijk zal maken.

Onbewerkt voedsel is wat dat betreft een stuk saaier, minder aantrekkelijk en minder belonend. Dat is ook waarom veel mensen bij snaaidrang eerder zullen grijpen naar iets als chocolade dan dat ze zullen hunkeren naar een gekookte aardappel.

Hoe ontstaat een bepaalde verleiding?

In de meeste gevallen is honger geen echte ‘honger honger’. We noemen het daarom trek. Deze trek en daarmee de impuls om naar eten te grijpen, ontstaat als gevolg van een trigger. Een trigger kan een persoon zijn. Denk even aan je oma die je altijd snoepjes aanbiedt.

Daarnaast kunnen het ook vaste patronen zijn die jij associeert met eten, zoals een verjaardag of wanneer je een rotdag hebt gehad. Of wellicht dat je altijd snoept wanneer je die ene taak achter je PC doet, waarbij je je heel erg moet concentreren.

Een trigger kan ook een plek zijn. Denk hierbij aan de geur van warme broodjes als je langs de bakker loopt, maar ook wanneer je in de rij staat om te betalen bij het tankstation en je langs de chocoladerepen loopt.

Dit geldt ook voor het in huis hebben van eten. De aanwezigheid van voedsel verhoogd automatisch de trek in dit product. Dus stel je koopt een chocoladereep en je bewaard deze in de kast. Ook al zie je die reep niet op dat moment, toch weet je dat die er ligt. Dit zal automatisch de trek hierin vergroten. De meest makkelijke oplossing die je dan hebt is door dit simpelweg niet in huis te halen.

Dit is een slimme optie. Ook als je zegt dat het voor het bezoek is. In dat geval wil je eens nadenken over hoe vaak het voorkomt dat je onaangekondigd bezoek krijgt? Is het antwoord daarop ‘vrijwel nooit’, haal dan alleen op de dag zelf datgeen dat je voor je bezoek wilt halen in huis. Idealiter niet meer dan nodig is.

Dit klinkt als een oplossing. Maar toch zijn er andere manieren waarop jij controle kunt krijgen over je eetgedrag op het moment dat er bepaalde producten in huis aanwezig zijn. Daarover later meer.

Vervelingshonger

Visualiseer de laatste keer dat je ging eten uit verveling en gebruik dan eens onderstaande vragen:

• Wat voel je zodra je gaat eten?

• Wat zeg je dan tegen die dranggedachten?

• En hoe voel je je naderhand? Is dan het vervelingsgevoel opgelost?

Waarschijnlijk is het vervelingsgevoel niet opgelost. Honger is namelijk niet de oplossing om van je verveling af te komen. Je kunt ook andere dingen gaan doen om van je verveling af te komen dan gaan eten. Sta bijvoorbeeld even op en doe even een huishoudelijke taak of iets anders wat je op dat moment nog moet gaan doen. Vaak zie je dan dat de honger vanzelf weer weggaat doordat je iets gaat doen. Eten is dus niet de oplossing.

Sterker nog, door te gaan eten maak je het jezelf in feite alleen maar moeilijker. Je creëert een bepaald patroon in je gewoontes namelijk. Jij verveelt je en je gaat eten. En de volgende keer dat jij je verveelt, ga je weer eten. Wat denk je dat je op dat moment je lichaam aan het aanleren bent…?

Kom tot de kern van het probleem

Het échte probleem is vaak niet dat jij simpelweg te weinig wilskracht hebt. Ik hoor vaak mensen tegen mij zeggen dat ze het knap vinden dat ik zo gedisciplineerd ben.

De waarheid is dat ik eigenlijk helemaal niet zo gedisciplineerd ben, maar ik mijzelf heb geleerd wat die signalen van mijn lichaam nou écht betekenen. Op die manier hoef je niet telkens afhankelijk te zijn van discipline.

Net als verveling kan bijvoorbeeld beweegarmoede of eenzaamheid leiden tot snacken. Het gaat hier dus over associaties. Triggers (personen, patronen, omgeving) leiden tot gedachten. Die gedachten die gaan weer over in acties. En deze gedachten en acties worden gewoontes.

En dit gaat over betekenis. We geven namelijk heel vaak de verkeerde betekenis aan bepaald lichaamsgevoel. Die betekenis wordt onder andere beïnvloed door hoe je bent opgevoed, door jouw basisbehoeften en door jouw persoonlijke waarden.

Het gevoel van onrust associëren we met eten. Het gevoel van eenzaamheid associëren we met eten. Het gevoel van verdriet associëren we met eten. Het gevoel van blijheid om iets te vieren associëren we met eten.

Maar wat betekent dit lichaamsgevoel nou daadwerkelijk? En heb je dit lichaamsgevoel wel juist geïnterpreteerd? Om dit te begrijpen, moet je eerst begrijpen dat het lichaamsgevoel vaak kan leiden tot foutieve gedachten en emoties. Je wordt dus op het verkeerde spoor gezet. Dit lichaamsgevoel wordt beïnvloed door 3 dingen:

1.      Sensorische nauwkeurigheid (hoe goed interpreteer jij de signalen die je krijgt?)

2.      Basisbehoeften (ben je bijv. moe, dan beïnvloed dit direct jouw lichaamsgevoel. Maar ook wanneer je verbintenis mist wordt jouw lichaamsgevoel beïnvloed, wat een psychologische basisbehoefte is.)

3.      Betekenis. (Welke betekenis geef jij bijvoorbeeld aan honger?)

Basisbehoeften

Wij mensen kennen drie psychologische basisbehoeften:

1.      Sociale verbintenis (gehoord, gezien en begrepen worden en behoren tot een groep)

2.      Competentie (gewaardeerd worden en kunnen functioneren binnen een groep)

3.      Autonomie (jezelf kunnen zijn en je eigen keuzes kunnen maken)

En wij kennen 8 biologische basisbehoeften:

1.      Slaap

2.      Voeding

3.      Beweging

4.      Natuur

5.      Seks

6.      Causaliteit

7.      Veiligheid

8.      Variatie

Hoe meer behoeften ‘bevredigd’ zijn (boven de streep), hoe beter en gelukkiger wij ons gaan voelen. Hoe meer behoefte ‘gefrustreerd’ zijn (onder de streep), hoe minder prettig en minder gelukkig wij ons zullen gaan voelen.

En precies dit is vaak de kern van waarom er überhaupt drang ontstaat. Dat in combinatie met hoe je jezelf hebt aangeleerd om met dit onaangename gevoel om te gaan. Dit laatste heeft voor een groot deel te maken met je opvoeding, met je omgeving, jouw coping skills en met je persoonlijke waarden.

Kortom

Je lichaam geeft signalen af. Het is aan jou om te ontdekken wat die signalen betekenen. Wat probeert het lichaam je nou eigenlijk écht te vertellen? Welke behoefte is er gefrustreerd? Of is het simpelweg een aangeleerd patroon? En kloppen de gedachten die voorbijkomen altijd wel? Welke betekenis geef jij aan je gedachte?

Zoals je ziet heeft dit allemaal vrij weinig met discipline te maken. Al zal verandering altijd in eerste instantie discipline vergen. Het gaat dus niet comfortabel worden om dit te veranderen. Maar wanneer je bereid bent om ervoor te werken, zal dit harde werken al snel beloond worden!

Merk jij dat je het lastig vindt om je eetgedrag onder controle te krijgen en hindert dit jou bij het behalen van de doelen die je hebt? En is dit iets dat je graag zou willen oplossen? Twijfel dan niet om mij een berichtje te sturen! Gebruik de Facebook of Instagram knop hieronder.